Đám cưới – một nghi lễ vô cùng quan trọng đối với bất cứ ai ở bất cứ đâu trên thế giới. Tại Thổ Nhĩ Kỳ, đám cưới diễn ra có gì khác biệt?
Hẹn hò
Đầu tiên, cần phải đề cập đến chuyện hẹn hò của người Thổ.
Ở các thành phố lớn, việc hẹn hò tự do giữa nam và nữ diễn ra rất thoải mái, không bị gò bó hay có bàn tay can thiệp của gia đình.
Tuy nhiên, ở những thành phố bé hơn hoặc những vùng nông thôn, truyền thống cũ vẫn còn tồn tại: cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy. Có nghĩa là, cha mẹ của hai bên nam và nữ sẽ tự chọn bạn đời cho con của mình. Cũng phải lưu ý rằng, chuyện tìm người thân thích họ hàng (thậm chí là anh em họ) để thành bạn đời của con mình cũng là chuyện bình thường tại 1 số thành phố ở Thổ. Điều này nghe có vẻ không ổn trong văn hóa của người Việt Nam, nhưng tại Thổ, anh em họ được phép kết hôn với nhau. Tất nhiên, hiện giờ các trường hợp kết hôn trong họ hàng không còn phổ biến tại các thành phố lớn nữa.
Dạm ngõ
Trong tiếng Thổ, đây là truyền thống “kız isteme” – tức là đi xin dâu.
Khi một gia đình “chấm” cô gái nào đó, bố mẹ chàng trai sẽ đem sính lễ tới nhà cô gái để hỏi cưới. Nếu bố mẹ cô gái đồng ý thì coi như cô gái đã được gả cho chàng trai đó. Nhiều trường hợp cô gái còn chưa từng thấy mặt chàng trai, hoặc quen biết chỉ sơ sơ mà thôi nhưng bố mẹ đã đồng ý thì coi như bắt buộc phải lấy chàng trai đó.
Tất nhiên đó là ngày xưa. Hiện tại dù truyền thống “đi hỏi vợ” này vẫn được tiếp tục tại Thổ, nhưng thường người con trai và người con gái đã yêu nhau rồi và cùng nghiêm túc hướng tới hôn nhân thì gia đình nhà trai mới tới nhà gái để xin cưới, coi như đặt nền móng bước đầu cho mối quan hệ của 2 nhà.
Tuy nhiên, ở các thành phố nhỏ, nặng về truyền thống, một vài gia đình vẫn tiếp tục tự sắp đặt hôn nhân của con cái mình. Nếu ưng cô gái nào đó trong vùng thì họ sẽ tới nhà đó, gõ cửa và xin phép được hỏi cưới.
Trong lễ dạm ngõ, nhà trai sẽ mang hoa hồng và chocolate sang nhà gái để làm quà dạm ngõ. Trong lúc gia đình nhà gái nói chuyện với gia đình nhà trai, cô gái cùng bạn bè sẽ ở dưới bếp, pha café để bưng lên mời khách. Cách cô gái pha café khá quan trọng vì nhà trai sẽ dựa vào đây để đánh giá con dâu tương lai. Nếu café nhiều bọt và có vị ngon, chúc mừng, bạn đã được điểm “đảm đang” trong mắt nhà chồng tương lai. Tuy nhiên, với ly café của chồng tương lai, cô gái sẽ pha thêm 1 chút muối mặn để mang lại vị khó uống. Chàng trai cần uống cạn ly café để vượt qua thử thách chứng minh tình yêu của mình với cô gái.
Sau khi uống café, uống trà, thưởng thức bánh ngọt, nhà trai sẽ có đôi lời với nhà gái về việc xin phép cho đôi trẻ được kết hôn với nhau. Nhà gái sau đó sẽ trả lời là có đồng ý hay không trước khi kết thúc bữa tiệc.
Nếu nhà gái đã đồng ý thì cô gái coi như đã được hứa hôn với chàng trai, chỉ còn đợi ngày làm lễ đính hôn và chuẩn bị cho lễ cưới.
Đính hôn
Trong tiếng Thổ, buổi lễ này được gọi là “Nişan” – tức là lễ đính ước
Lễ đính hôn thường được tổ chức tại nhà gái và chi phí do nhà trai chi trả. Lễ đính hôn thường quy tụ cả anh em bạn bè gần gũi cũng như các hàng xóm tới tham gia. Sau đó, trang sức (thường được cô dâu thách cưới trước khi buổi lễ đính hôn diễn ra) sẽ được mẹ chú rể và họ hàng nhà chú rể trao cho cô dâu. Sau đó, cô dâu và chú rể sẽ trao nhẫn đính hôn cho nhau trước lời chúc phúc của mọi người.
Sau khi đính hôn, nếu bên nữ phá vỡ hôn ước, tất cả đồ trang sức được tặng làm quà cưới phải được trả lại cho bên nam, ngược lại, nếu người nam là người phá vỡ hôn ước, không có gì được trả lại cả.
Tiệc độc thân
Kına gecesi chính là tên trong tiếng Thổ của bữa tiệc độc thân, thường được diễn ra trước lễ cưới 3 đêm. Trang phục truyền thống cô dâu thường mặc trong đêm tiệc độc thân của mình có tên là Bindallım, thường có màu đỏ, đỏ tía, xanh lá, xanh dương và thêu bạc, mạ vàng lên trên. Màu đỏ là màu được ưa chuộng nhất. Bữa tiệc này, ngoài chú rể ra thì không có ai là đàn ông được có mặt.
Ở đêm tiệc này, cô dâu thường sẽ nhảy những bài múa được chuẩn bị trước xung quanh chú rể và kết thúc điệu nhảy bằng cách đập vỡ một bình gốm có chứa bột lá móng bên trong.
Tiếp theo, mẹ của chú rể sẽ lấy bột lá móng để chuẩn bị nhuộm tay cho cô dâu. Sau đó, trước khi nhuộm henna cho tay của cô dâu, bà sẽ đặt một đồng xu vàng vào lòng bàn tay của con dâu tương lai rồi phủ lên trên bằng một miếng lá móng, Cô dâu phải giữ chặt bàn tay lại không được mở ra trong suốt quá trình nhuộm. Trong khi chờ đợi lá móng lên màu, bạn bè và họ hàng thân thiết của cô dâu sẽ cùng nhảy múa xung quanh cô dâu, hát những bài hát có giai điệu buồn hoặc có lời bài hát thật cảm động. Thường cô dâu sẽ khóc khi nghe những bài này.
Sau khi kết thúc lễ nhuộm tay, cô dâu cùng mọi người sẽ nhảy múa tự do trên nền nhạc truyền thống của Thổ Nhĩ Kỳ. Buổi tiệc có thể kéo dài tới tận nửa đêm mà không bị giới hạn về thời gian.
Lễ cưới
Khi rước dâu, chú rể sẽ tới nhà cô dâu để đón dâu bằng một đoàn xe được trang trí bởi hoa. Đôi khi chú rể gặp khó khăn khi bước vào cửa nhà cô dâu vì “trò đùa” không mở cửa cho chú rể thường hay được nhà gái thực hiện. Có nhiều lúc, chú rể phải “đút lót” chút tiền hoặc kẹo cho những đứa trẻ giữ cửa bên nhà gái để chúng mở cửa cho chú rể vào đón dâu.
Sau đó, chú rể sẽ rước cô dâu tới nơi tổ chức tiệc cưới.
Đám cưới của người Thổ cũng tràn ngập trong âm nhạc và những điệu nhảy. Các bữa ăn sẽ được phục vụ thực khách, tuy nhiên điều người ta mong chờ nhất trong đêm tiệc cưới không phải là đồ ăn mà là thời gian nhảy tự do.
Đầu tiên, cô dâu sẽ cùng khiêu vũ và nhảy với chú rể. Sau đó cô dâu nhảy cùng gia đình, bạn bè mình, mẹ chồng cũng như các chị em bên nhà chồng. Tiếp theo tới chú rể cùng bạn bè, người thân là nam của mình. Rồi sau đó sẽ tới tiết mục nhảy tự do dành cho tất cả moi người.
Chi phí lễ cưới thường do nhà trai lo liệu.
Tặng quà
Không như tại Việt Nam, đó là khách tới dự lễ cưới sẽ bỏ phong bì vào thùng “hạnh phúc”, ở Thổ Nhĩ Kỳ, khách dự lễ ghim thẳng tiền hoặc vàng vào hai vạt áo của cô dâu và chú rể để tượng trưng cho lời chúc phúc.
Số tiền này được cho là để hỗ trợ một phần cho cô dâu chú rể bắt đầu với cuộc sống tương lai cùng nhau.
Dù thật ra cách làm này hơi..thiếu tế nhị nhưng với người Thổ thì đó lại là một truyền thống có từ lâu đời và không thể thiếu.
Điều đặc biệt trong đám cưới bên Thổ, trái ngược với đám cưới “ấm cúng, thân mật” của phương Tây, hay các đám cưới được tính sẵn số mâm bàn như ở Việt Nam, với người Thổ, đám cưới càng đông người tham dự thì sẽ càng vui! Do vậy, khi đi dự một đám cưới, bạn hoàn toàn có thể rủ cả người thân, bạn bè hay thậm chí hàng xóm của mình đi cùng để xem cũng được, và tất nhiên là không ai bị bắt buộc phải tặng quà, tặng tiền, tặng vàng cho cô dâu chú rể cả!
Và 1 điều to đùng cần ghi nhớ, luật pháp Thổ chỉ cho phép 1 vợ-1 chồng! Do vậy, nếu các bạn có nghe “tin đồn” nào là đàn ông Thổ được lấy nhiều hơn 1 vợ thì đó chắc chắn SAI HOÀN TOÀN nha!